Yumurta Üretim Endüstrisinde Mobil NIR ve LC-MS/MS Teknolojisi

Ali Eskin Kanatlı İş Geliştirme ve Proje Müdürü

Dr. Artun Reman Temiz Kanatlı Teknik Ürün Müdürü

DVM. Özcan Erdoğan İhracat ve Teknik Direktör

Yumurta üretim endüstrisinde, hayvansal üretimde toplam maliyetlerin %80’ini yem maliyetlerinin oluşturduğu göz önüne alındığında sürdürülebilir ve rekabetçi bir üretim ile işletmelerin varlığını ikame ettirebilmesi için hassas beslemenin önemi günümüz zor koşullarında giderek daha da artıyor. Hassas besleme, hayvanların besin madde gereksinimlerinin tam olarak karşılanması için giderek kıymetlenen ve bulunurluğu zorlaşan mevcut yem ham maddelerinin en verimli şekilde kullanılması olarak tanımlanabilir. Ancak karşılaştığımız ham maddelerdeki fiyat ve içerik değişkenliği durumu göz önüne alındığında, ilk ve en önemli şey ham maddelerdeki besin maddelerinin daha kesin ve doğru tespit edilmesidir. Ölçemediğiniz şeyi kontrol edemediğinizden dolayı yem ham maddelerinin işletmeye kabulü esnasında analiz edilmesi artık elzem hale gelmiştir.

Yumurta üretim işletmelerinde genellikle yem üretimi, kendi bünyelerinde bulunan ve home-mixer olarak adlandırılan yem ünitelerinde yapılmaktadır. Bu yem üretim üniteleri, üretim için gelen ham maddelerden aldıkları numuneleri, bünyelerinde laboratuvar bulunmadığından dolayı genellikle analiz edilmesi için harici bir laboratuvara gönderirler.

Laboratuvar, işletmenin kendi bünyesinde olsa bile analiz sonuçları en erken 16 saat sonra elde edilirken harici laboratuvarlara gönderilen numunelerde numunenin gönderim süresi göz önüne alındığında bu süre çok daha uzamaktadır. Yem ünitesine gelen ham maddeler ise aynı gün içinde işlenebilmekte ve yem olarak hayvanlara servis edilebilmektedir. İşletmelerin bünyelerine laboratuvar eklemeleri için yüksek bedelle yatırım yapmaları ayrıca bu laboratuvarda etkin ve eğitilmiş personel ikame etmeleri ve analizler için sarf malzemesi tedarik etmeleri gerekmektedir. Hız ve maliyet açısından bakıldığında, yaş kimya yumurta üretim işletmelerinin ihtiyacını karşılayacak hızı sağlayamadığı gibi maliyet olarak çok daha yüksektir. Yumurta üretim işletmelerinin bu ihtiyacını karşılayabilecek en iyi çözüm Mobil NIR olarak ortaya çıkmaktadır. Yakın Kızılötesi Spektroskopi (NIR), ham maddelerin besin değerlerini daha hızlı ve düşük maliyet ile analiz ederek hassas beslenmeyi desteklememize yardımcı olabilir. Yumurta üretim işletmeleri için daha düşük yatırım maliyeti gerektiren Mobil NIR Çözümleri, yüksek düzeyde ilk yatırım maliyeti gerektiren Masaüstü NIR’dan daha esnek ve uygun bir çözüm olarak ön plana çıkmıştır

Kanatlı beslenmesinde Mobil NIR’ın sağlayacağı faydalar:

1.  NIR tarafından yapılan hızlı numune analizi, beslemecilerin ham maddelerdeki varyasyonu daha iyi anlamalarına olanak tanıyarak formülasyonlarını değiştirmelerine, içerik güvenlik marjlarını ayarlamalarına ve formüle edilmiş rasyonları gerçek besin değerleriyle ilişkilendirerek yem ünitesinin verimliliğini izlemelerine olanak tanır. Bu analiz değerleri doğrultusunda, üretilen yemler NIR ile analiz edilerek üretim doğrulanır ve yem üretimi için kalite kontrolü sağlanır; ayrıca yapılan analiz kayıtları sonucu izlenebilirlik kabiliyeti artırılır. Rasyonlardaki fazla ve azı minimize ederek hayvanların ihtiyaçları düzeyinde tüketim yapmaları sağlanır.

2. NIR, işletmelerin ham maddelerdeki varyasyonları daha iyi takip etmelerine, tedarikçilerden gelen ham maddeleri izlemelerine ve tedarikçi değerlendirilmesine yardımcı olarak kalite güvencesini daha etkin hale getirir ve analitik veriler ile daha etkin satın alma pozisyonu sağlar. Bunun yanı sıra ham maddelerin kendi içinde kategorize edilmelerine imkân vererek kazanç sağlayabildiği gibi yem içerisindeki varyasyonu minimuma indirerek ayrıca bir fayda ortaya çıkarabilir.

3. NIR’ın faydalarından bir diğeri, daha bilinçli ve doğru kararların verilmesine yardımcı olan geniş bir ham madde veri tabanı geliştirilmesine olanak tanımasıdır. Hızlı ve düşük maliyetli olması nedeni ile çok sayıda örneği ölçebilme imkânı sağlar. Ayrıca elde edilen geniş veri tabanı sayesinde, işletme ile ilgili farklı analiz ve raporlar üretilebilir.

4. NIR teknolojisi ile uyumlu yazılımlar, beslenme uzmanlarının yem ham maddelerini rasyonda daha hızlı ve etkin şekilde kullanabilmelerine yardımcı olabilir.

Ham maddelerin üretimi, işlenmesi, taşınması ve depolanması sırasında ürünlerin besleyici değerini olumsuz etkileyen pek çok faktör yem hijyenini de tehdit etmektedir. Özellikle tane bütünlüğü bozulmuş ham maddeler, neme ve sıcağa uzun süre maruz kaldığında kolaylıkla küflenebilir.

Mikotoksin salınımı ile beraber yemlerdeki besin madde kompozisyonu bozulmaya başlar, protein, aminoasit ve vitamin düzeyleri düşer, yemlerin tüketilebilirliği de azalır. Dolayısıyla, mikotoksinler, yem kalitesi ve yemin besleyici değeri ile hayvan sağlığı ve performansını olumsuz etkiler. Mikotoksinler, kanatlılarda hepatotoksik, karsinojenik, teratojenik ve immunsupresif etkiler yaratır; bununla beraber akut zehirlenmelerde hayvanlarda ani ölümlere, kronik zehirlenmelerde ise ciddi verim kayıplarına neden olur. Yumurtacı tavuklarda genellikle yumurta verimine giriş döneminde gecikme, yumurta veriminde ani düşüşler, yumurta ağırlığında azalma, kabuksuz yumurta üretimi, yumurta sarısında renk açılmaları, kan lekeleri ve prolapsuslar şekillenebilir. Damızlıklarda ise, embriyonik kayıplar, kuluçka randımanında ve civciv kalitesinde düşüşlere sebep olabilir. Aflatoksin B1, Deoksinivalenol ve T-2 toksin gibi bazı mikotoksinlerin yumurtaya geçebildiğinin tespit edilmiş olması, mikotoksin sorununun hem hayvan hem de insan sağlığı açısından önemini artırmaktadır.

Sürdürülebilir hayvancılığın yapılabilmesi, yem hijyeninin korunması ve gıda güvenliğinin sağlanabilmesi için riskli ham madde ve yemler, mikotoksin riskine karşı analiz edilmeli ve kontaminasyon düzeyleri rakamsal verilere dönüştürülebilmelidir. Mikotoksin varlığının ve kontaminasyon düzeyinin tespitinde pek çok farklı yöntem bulunsa da LC-MS/MS, sıvı kromatografi ile ikili kütle spektrometresi analiz yeteneği (tandem tekniği) sayesinde doğada birbirinin benzeri molekül ağırlığına sahip olma ihtimali çok yüksek olan moleküllerin bile ayrımını kolaylıkla ve hassasiyetle yapabilmektedir.

Sürdürülebilir hayvancılığın yapılabilmesi, yem hijyeninin korunması ve gıda güvenliğinin sağlanabilmesi için riskli ham madde ve yemler, mikotoksin riskine karşı analiz edilmeli ve kontaminasyon düzeyleri rakamsal verilere dönüştürülebilmelidir. Mikotoksin varlığının ve kontaminasyon düzeyinin tespitinde pek çok farklı yöntem bulunsa da LC-MS/MS, sıvı kromatografi ile ikili kütle spektrometresi analiz yeteneği (tandem tekniği) sayesinde doğada birbirinin benzeri molekül ağırlığına sahip olma ihtimali çok yüksek olan moleküllerin bile ayrımını kolaylıkla ve hassasiyetle yapabilmektedir.

Oldukça geniş kullanım alanına sahip LC-MS/MS, çoklu analizlerin daha pratik, seri ve bir örnek yapılmasını mümkün kılmaktadır. Ham madde ve yemlerdeki mikotoksin riskinin (düzeylerinin) belirlenmesinin yanı sıra hayvan beslemede mikotoksinle mücadelede en sık kullanılan ve en güvenli yöntemlerden biri olan toksin bağlayıcıların mikotoksinler üzerine etkinliklerinin de bilinmesi gerekir. LC-MS/MS ile toksin bağlayıcıların etki spektrumu, adsorpsiyon düzeyi, mikotoksin bağlama stabilitesi (desorpsiyon) ve besin maddeleri ile etkileşime girip girmediği değerlendirilebilmektedir. 

ÜRÜNLERİMİZ HAKKINDA BİLGİ ALMAK VE BİZDEN HABERLER İÇİN E-BÜLTENİMİZE ÜYE OLUN

    Bizler Kartal Kimya olarak, ekonomi, çevre ve toplumun tüm eksenlerinde gelecek nesillere karşı sahip olduğumuz sorumluluğun farkındayız. Bu bilinci, kurumsal değerlerimiz ve dürüst ilkelerimizle sürdürülebilir ve güvenilir bir gelecek çizerek yansıtıyoruz. Her gün “hayata pozitif katkı sunmak” için çalışıyoruz.

    +90 262 888 41 00

    info@kartalkimya.com

    Balçık Mah. Pelitli Yolu Cad.
    No:140, 41490
    Gebze / Kocaeli